Budynki wielorodzinne najczęściej posiadają podziemną halę garażową z miejscami postojowymi dla samochodów i komórkami lokatorskimi. Z prawnego punktu widzenia hala garażowa może być zarówno częścią nieruchomości wspólnej – tak samo jak części budynków poza lokalami czy teren dookoła nich – albo osobnym lokalem niemieszkalnym. O wyborze rozwiązania decyduje deweloper. Oba mają swoje wady i zalety, o których warto wiedzieć.
Jakie są różnice pomiędzy halą garażową będącą częścią nieruchomości wspólnej a samodzielnym lokalem niemieszkalnym? Pierwsza to zasady ponoszenia kosztów utrzymania. Gdy hala stanowi część nieruchomości wspólnej koszty jej utrzymania (także remontów) pokrywają wszyscy właściciele lokali proporcjonalnie do udziałów w nieruchomości wspólnej – także, gdy nie dysponują miejscami postojowymi. W przypadku samodzielnego lokalu koszty dzielone są jedynie pomiędzy współwłaścicieli hali, którymi są osoby mające prawo korzystania z miejsc postojowych.
Drugą najważniejszą różnicą jest możliwość sprzedaży prawa do wyłącznego korzystania z miejsca postojowego. Gdy hala stanowi część nieruchomości wspólnej, prawo do korzystania z miejsca postojowego można przenieść na inną osobę właściwie tylko razem z prawem własności mieszkania. Natomiast gdy hala jest odrębnym lokalem, sprzedaż udziałów w prawie jej współwłasności (a z nimi uprawnienia do korzystania z miejsca postojowego) może nastąpić niezależnie od sprzedaży samego mieszkania. W tym ostatnim przypadku nabywcą miejsca postojowego (ściślej: udziału w hali garażowej dającego prawo do korzystania z określonego miejsca postojowego) może być także osoba nie będąca właścicielem mieszkania w budynku.
Trzecia różnica to wysokość podatku od nieruchomości i opłaty za użytkowanie wieczyste. Jeśli hala garażowa jest odrębnym lokalem, jej współwłaściciele płacą wyższy podatek od nieruchomości i ewentualnie opłatę za użytkowanie wieczyste niż wówczas, gdyby była ona częścią nieruchomości wspólnej. Różnica w przypadku pojedynczego współwłaściciela może wynosić nawet kilkaset złotych rocznie. Przeczytaj więcej: kliknij
Wreszcie czwarta różnica dotyczy ceny płaconej deweloperowi. Jeśli hala garażowa stanowi część nieruchomości wspólnej, cena miejsca postojowego objęta jest preferencyjną stawką podatku VAT w wysokości 8%. Z jednej strony może oznaczać to niższą cenę takiego miejsca (w porównaniu do udziału w hali garażowej będącej osobnym lokalem) albo wyższy zysk dla dewelopera z jego sprzedaży (niższy podatek VAT). Gdy hala stanowi odrębny lokal niemieszkalny, wówczas należy zapłacić stawkę VAT w wysokości podstawowej 23%.
Reasumując, gdy hala garażowa stanowi odrębny lokal, zakup miejsca postojowego i jej utrzymanie (w szczególności podatki i opłaty) są wyższe, niż w sytuacji, gdy hala stanowi część nieruchomości wspólnej. Jednakże jednocześnie właściciele lokali mają większą elastyczność w zbywaniu lub zakupie miejsc postojowych po oddaniu inwestycji do użytku.